Mahmud Ragıp Gazimihal

Mahmud Ragıp GAZİMİHAL

Hazırlayan: Ersin Antep

1900 yılında İstanbul'da doğan Mahmud Ragıp Gazimihal; Dr. Yusuf Ragıp beyin oğludur. Önce Kumkapı Fransız Koleji'nde, sonra da Vefa Ortaokulu'nda eğitimini sürdürdü. Müziğe (eski uygulama uyarınca) 6 yaşında başlayarak 5 yıl Türk Müziği çalıştı ve daha sonra batı tekniği ile keman eğitimi aldı. Lise eğitimini tamamladıktan sonra 1921-1929 yılları arasında önce Berlin'de(4 yıl), sonra da Paris'te(3 yıl) müzik öğrenimi gören müzikbilimci; başta M. Eugene Borrel gibi değerli profesörlerden yüksek solfej dersleri alarak kendini bu alanda yetiştirdi.

Le Monde Musical'de birkaç yazı yazdıktan sonra 1927 yılında Societe Française de Musicologie'de muhabir oldu. Burada "Yazılı Şark Metinlerindeki Org Tarifleri" adlı ilk araştırma-inceleme yazısı çıktı. Yazıda Gazimihal; "o döneme kadar Avrupa'da yanlış bilinen bir görüşün sanılanın tam tersi olduğunu, yani İslam ve Rum ibadethanelerinde körüklü orgun kullanıldığını" ortaya çıkardı. İlerleyen günlerde büyük tartışmalar oldu ve çeşitli yayınlarda konuyla ilgili makaleler yayınlandı. Son yazısı Lizst'in İstanbul Konserleri konusundaki yazısı oldu.

1932 yılına kadar keman icracılığı ve eğitmenliği yapan Gazimihal; birçok konserde yer aldı. Ancak sağlık problemlerinden ötürü konser yaşamından çekilmek durumunda kaldı ve tamamen kendisini müziğin yazınsal tarafına adadı.

Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik Bölümü, Ankara Devlet Konservatuarı ve Askeri Müzik Okulu'nda öğretmenlik yapan Gazimihal; müzikoloji ve folklor alanında öncü olmuş ilk müzikbilimcilerimizden biri idi. 1921 yılından ölümüne değin; binlerce inceleme ve araştırma yazıları (makale) ile birçok kitap yayınladı. Türkiye'nin pek çok yerinde müzik incelemeleri bulunan bilimadamının çeşitli sanat dergileri ve gazetelerde 400'den fazla makalesi yer aldı.

Mahmud Ragıp Gazimihal denince; folklor, organoloji, etimoloji, terminoloji, müzik tarihi alanlarındaki kitaplar ile yurtiçi ve yurtdışı ülke ya da yöre müzik kültürleri, müzisyen biyografisi, kaynakça/katalog/klavuz/sözlük, bale gibi başlıkların yanısıra çevirilerle müzik literatürüne inanılmaz hizmetleri dokunan bir büyük isim akla gelir.

1928 yılında İstanbul Belediye Konservatuarı bünyesindeki "Türk Halk Bilgisi Derneği"nin Müzik Folklor İzahnamesini de; Gazimihal hazırlamıştır. Bu derneğin yayın organı olan dergide müzik folkloruyla ilgili çeşitli yazılar yazmıştır. 1937-1953 yılları arasında da Ankara Devlet Konservatuarı'nın yurt çapında düzenlediği folklor derleme gezilerine katılmıştır. Ayrıca 1947 yılından itibaren Londra'daki International Folk Music Council'in muhabirliğini yapmıştır.

13 Aralık 1961'de İstanbul Şehzedebaşı'ndaki evinde vefat etmiş, cenazesi ertesi gün Eyüp Gümüşsuyu Mezarlığı'nda aile kabristanına defnedilmiştir.

3000'den fazla makalesinin yayınlandığı kaynaklardan birkaçı: "Akşam, Vakit, Milli Mecmua, Varlık, Ülkü, Folklor Postası, Bartın, Yücel, Uludağ, Damla, Konya, Fikirler, Çorumlu, Müzik ve Sanat Hareketleri, Azerbaycan Yurt Bilgisi, Gökbörü, Yeni İstanbul, Halk Bilgisi, Halk Bilgisi Haberleri, İstanbul, Ülkemiz, Karabük, Çığır, Türkiye Turing Otomobil Kurumu Belleteni, Adsız Mecmua, Yeni Kitap Mecmuası, Hakimiyeti Milliye (Ulus Gazetesi) ve Türk Folklor Araştırmaları"...

Fotograf: Gazimihal'in yeğeni İdil Biret'e armağanı olup, Biret tarafından Ersin Antep'in kullanımına izin verilmiştir. Bu sayfadaki bilgiler; kaynak gösterilmeden kullanılamaz!)

"MAHMUD RAGIP GAZİMİHAL BİBLİYOGRAFYASI "

Hazırlayan: Ersin Antep