MANÇALI ŞÖVALYE son beş gösteri ile veda ediyor…
Mançalı Şövalye’nin müziği Mitch Leigh’e, metni Dale Wasserman’a, şarkı sözleri de Joe Darion’a ait. Eser, Güngör Dilmen’in çevirisi ile oynanmakta.
Konusu Cervantes’in yaşam öyküsünden alınarak sahneye uyarlanan Mançalı Şövalye, İzmir’de şef Hüseyin Kaya yönetiminde ve Murat Göksu’nun rejisi ile sahneleniyor. Dekorları Adnan Öngün, kostümleri Gizem Betil, ışık tasarımları da Oktay Kanca tarafından hazırlandı. Mançalı Şövalye’de solo rolleri; Murat Göksu, Kaner Sümer, Nazlı Alptekin, Şebnem Ağrıdağ, Nejad Beğde, Serkan Taylan, Oğuz Çimen, Beril Yürekli, Murat Direk, Evrim Keskin, Zafer Rengin Baykal, Melisa Kılıç, Murat Duyan, Cihan Özmen, Fırat Halavut, Nejat Şengün, Lütfi Kol, Ümit Deniz Kızılkaya, Mertol Türkbay, Banu Dağcıoğlu, Şeniz Çimen üstleniyorlar.
Mançalı Şövalye dünyada ilk kez 22 Kasım 1965’te Broadway’de sahnelendi ve 2328 temsil yaptı. Ülkemizde ise Ankara Devlet Tiyatrosu’nda 1971-72 sezonunda, Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde de1994-95 sezonunda sahnelendi.
Eserin çıkış noktası, şair roman ve oyun yazarı Miguel de Cervantes Saavedra’nın (1547-1616) Don Kişot adlı romanıdır. Dünya edebiyatında roman türünün başyapıtı sayılan Don Kişot, yazarı Cervantes’e yeryüzünün en çok okunan yazarı unvanını kazandırmıştır. Eserdeki karakter -dünyanın hemen her yerinde- dürüstlüğün, yenilmezliğin, korkusuzluğun sembolü olmuş; gülünç de olsa kimseden çekinmeyip her şeye rağmen direnen bir kimliği temsil etme niteliği kazanmıştır.
Mançalı Şövalye, Cervantes’in yaşam öyküsünden bir bölümü farklı bir dille anlatmaktadır. Eserin konusu şöyle: Manastırı icraya vermekle suçlanan Cervantes ve uşağı 16. yüzyılın sonlarında İspanyol Engizisyonu tarafından hapse atılır. Başarısız bir oyun yazarı-asker-aktör olan Cervantes ve uşağı hapishanede diğer mahkumların saldırısına uğrar. Saldırganlar, yeni gelen mahkumları yargılayacaklarını söylerler; Cervantes yargılama sonunda suçlu bulunması halinde tüm varlığını kaybedecektir. Cervantes buna razı olsa da, koltuğunun altında taşıdığı el yazması metinleri vermek istemez; mahkumları, yargılamayı bir oyunla yapmaya ikna eder. Bu oyunda, kendisi ile tüm mahkumlar rol alacaktır… Kahramanın hayal dünyasında yarattığı olaylar, karakterler bir bir sahneye taşınır… Mahkumlar oyunun sonucundan tatmin olmazlar, ve el yazması metni yakmak isterler. Cervantes, metne son bir bölüm daha eklemeyi önerir; son bölümde oyundaki kahraman ölecektir. Sonunda mahkumlar Cervantes’i suçsuz bulurlar ve el yazması metni ona verirler. Bu metin, yeryüzünün en çok okunan romanı Mançalı Don Kişot’un metnidir…
Cervantes’in ünlü romanı ve karakteri “Don Kişot”, yüzyıllar boyunca belki bir roman ve roman karakterine gösterilebilecek en büyük ilgiyi görmüş; tiyatro, opera, operet, bale gibi sahne eserlerinde yüzlerce kez işlenmiştir. Yazarın mahzun yüzlü şövalyesi, yiğit ruhlu olmanın, bağlılığın, görev duygusu ve inancın gönüllerdeki kahramanı olmuş; bu vurgu tüm sahne eserlerinin de temel motifi olarak benimsenmiştir.
Mançalı Şövalye’nin müziğini yazan Amerikalı besteci Mitch Leigh (1928), kariyerine caz müzisyeni olarak başlamış; cazdan operaya her türde eserler yazmıştır. Mançalı Adam bestecinin ilk Broadway türü müzikli oyunudur. Yazdığı onlarca müzikal, oyun, sinema, radyo ve televizyon reklam müzikleri besteciye çok sayıda ödüller kazandırmıştır. Mançalı Adam’daki “The Impossible Dream” adlı şarkı da tüm dünyada en çok bilinen eserler arasında yer almaktadır.
Amerikalı metin yazarı Dale Wasserman (1914-2008), 9 yaşında yetim kalmış; yetimhanede yaşamış; 12 yaşında sahne dünyası ile tanışmıştır. 19 yaşından başlayarak tiyatronun birçok farklı alanında çalıştı; ışık tasarımcılığı, prodüktörlük ve yönetmenlik alanlarında yetkin bir sanat adamı olmayı başardı. Bir Broadway müzikalinin yönetmenliğini yaparken “Şu yönettiğim eserden daha kötüsünü yazamam sanırım” diyerek, tüm uğraşlarını bırakıp oyun yazarlığına yöneldi. Amerikan tiyatrosunun, sinemasının ve televizyonunun en üretken yazarları arasına girmeyi başaran sanatçı, çok sayıda ödül kazandı.
Eserin şarkı sözlerini yazan Joe Darion (1917-2001), aralarında; “The Impossible Dream”, “Changing Partners”, “Ricochet”, “A Woman Woluldn’t be a Woman” “Toujours Gai”, “Christmas is a feeling in your heart”, “The Growing-up tree”, “The ho ho song”, “The Midnight Train”, “The Lollipop tree”, “The Goonie bird song”, “The little red train to the zoo” adlı şarkıların da bulunduğu çok sayıda popüler şarkı sözü yazdı.